Thứ Năm, 9 tháng 10, 2025


ĐỀ THAM KHẢO SỐ 03
(Dựa theo cấu trúc đề thi HSG)

Câu 1. Nghị luận xã hội (8,0 điểm)

Đọc bài thơ sau:

Đen thì gần mực, đỏ gần son,
Học lấy cho hay, con hỡi con!
Cái bút, cái nghiên là của quý,
Câu kinh, câu sử, ấy mùi ngon!
Vàng mua chưa dễ, vàng hay hết,
Chữ bán dư ăn, chữ hãy còn.
Nhờ Phật một mai nên đấng cả,
Bõ công cha mẹ mới là khôn.

(Nguyễn Khuyến – “Thơ khuyên học”)

Từ lời khuyên “Học lấy cho hay, con hỡi con!”, anh/chị hãy viết một bài văn trình bày quan điểm của bản thân về ý nghĩa của việc học chân chính trong thời đại ngày nay – thời đại của công nghệ và trí tuệ nhân tạo.

Câu 2. Nghị luận văn học (12,0 điểm)

Bàn về thơ – nghệ thuật của trí tưởng tượng, GS. Trần Đình Sử khẳng định rằng:

Nếu tình cảm là sinh mệnh của thơ thì tưởng tượng là đôi cánh thơ. Tưởng tượng là hoạt động tâm lí phân giải, tổ hợp các biểu tượng đã có để tạo ra hình tượng hoàn toàn mới. Mọi nghệ thuật đều cần đến tưởng tượng. Vậy tưởng tượng trong thơ có đặc điểm gì? Thơ không xây dựng các hình tượng khách thể như nhân vật trong truyện hay kịch, kí, mà xây dựng hình tượng của bản thân dòng ý thức, cảm xúc đang diễn ra, vì thế tưởng tượng ở đầy chủ yếu là liên tưởng, giả tưởng, huyễn tưởng. Liên tưởng là hoạt động tâm lí từ việc này, người này mà nghĩ tới việc khác, người khác.

(Lí luận văn học, tập 2, Trần Đình Sử (Chủ biên), La Khắc Hòa, Phùng Ngọc Kiếm, Nguyễn Xuân Nam, NXB Đại học Sư phạm, 2016, tr. 260)

Bằng trải nghiệm văn học, anh/chị hãy bình luận ý kiến trên.